KONVERTITSTVO ILI (NE)DOSLJEDNOST

Stranacke seobe

Banjaluka, 7. avgust 1998. (AIM)

Kod politicara u nasim prilikama posebno se analizira, vrednuje i procjenjuje njihova proslost, dok se sadasnja, a posebno perspektivna dimenzija potpuno zapostavlja i nije predmet ne samo analize, nego ni svakodnevnih i zdravorazumskih opservacija. Na udaru moralne kritike posebno je politicko konvertitstvo, tj. prelazak iz jedne stranke u drugu, mijenjanje stranackih "dresova" kao kosulja u svakodnevnom zivotu. U javnom mnijenju ovdasnjeg geo-politickog podneblja na svojevrsnoj cijeni je tzv. politicka dosljednost, dakle ostajanje pri istim, nepromjenjivim stavovima, bez obzira na sve promjene u socijalnom miljeu, na promjene uslova egzistencije, politickih paradigmi i vrijednosti, moralnih normi, i pravnih regula. Jednostavno receno, gradjani/biraci ne vole politicke prevrtljivce. To su pokazali svi dosadasnji izborni rezultati u Republici Srpskoj do danas.

Ko su konvertiti u RS? U elaboraciji tog fenomena mora se povuci jasna demarkaciona linija. U obzir valja uzeti vrijeme od "uvodjenja" visestranacja u bivsoj SFR Jugoslaviji 1990. godine, a zanemariti raniju politicku pripadnost bilo kojeg aktuelnog politicara. Drugim rijecima, mora se zanemarti clanstvo u Savezu komunista Jugoslavije, jer je pripadnost toj organizaciji bila conditio sine qua non bilo kakvog javnog angazmana.

Od aktuelnih politicara na javnoj sceni RS najvise stranaka do sada promijenili su Svetozar Mihajlovic, Vojo Kupresanin, Bozidar Bojanic, Ostoja Bilak, Nenad Stevandic, Predrag Radic i Ostoja Knezevic, a onih koji su promijenili po dvije stranke ima toliko da ih ne vrijedi pominjati.

Na celu ove rang-liste nalazi se Nenad Stevandic, mladjani banjalucki ljekar i clan Demokratske stranke za Banjaluku i Krajinu. Prije nego sto je postao uzdanica ove partije, Stevandic je "nastupao" za Srpsku demokratsku stranku, bio je najaktivniji pripadnik njenog "revolucionarnog" krila SOS, zatim je bio osnivac i "lider" Krajiske demokratske stranke, a nakon njenog raspustanja jednu sezonu "igrao" je za Srpsku radikalnu stranku RS. Posto ni tu nije bog-zna sta usicario, presao je sa Spiricem u njegovu Demokratsku stranku za Banjaluku i Krajinu.

Za Stevandicem ne zaostaje ni Svetozar Mihajlovic. Kada mu odbijemo clanstvo u SKJ, on je do sada bio u Savezu reformskih snaga Jugoslavije (reformisti), zatim u SDS-u i to na vrlo visokim funkcijama (clan Glavnog odbora, i pet godina predsjednik Izvrsnog odbora Skupstine opstine Bijeljina), a sada je jedan od potpredsjednika Srpskog narodnog saveza i kandidat za potpredsjednika RS. Inace, gotovo svi funkcioneri SNS-a su doskorasnji visoki funkcioneri SDS-a ili drzavnih organa (Ostoja Knezevic, Milorad Vujovic, Ostoja Kremenovic, Banjac, Lolic, Ljubicic). Dosta stranaka promijenio je i Vojo Kupresanin, osnivac prve politicke stranke u predratnoj BiH Jugoslovenskog demokratskog saveza - otadzbinski front. Poslije njega bio je visoki funkcioner SDS-a, da bi nakon ekskomunikacije iz njega kratko vrijeme bio u novonastalom Srpskom demokratskom savezu - otadzbinskom frontu (ciji lider je bio Bozidar Bojanic, takodje jedan od uspjesnijih konvertita u RS). Nakon njegovog cijepanja nasao se u Otadzbinskoj stranci, a poslije svega ponovo je sebi "napravio" stranku - Srpski otadzbinski front. Poznavaoci njegove politicke biografije kazu da je uvijek na frontu, a nikako da odnese pobjedu.

Slican razvojni politcki put ima i Predrag Radic. Poslije SKJ afirmisao se u SDS, ali je iz njega ipak bio iskljucen. Pokusao je kao kripto nestranacki kandidat u Demokratskom patriotskom bloku, ali su biraci ubjedljivu prednost dali pradsjednickom kandidatu SDS-a Biljani Plavsic. Nakon rastura ove koalicije, Radic je sebi osnovao Demokratsku patriotsku stranku RS i sada je njen vodja. Slican pedigre ima i, u javnosti malo eksponirani, "lider" Stranke srpakog jedinstva, bolje reci njenih ostataka u RS, Ostoja Bilak. I on je "stazirao" u SDS-u, zatim u srpskim radikalima, da bi se napokon skrasio u SSJ.

Najveci broj lidera sadasnjih stranaka afirmaciju i iskustvo sticao je u SDS-u: Biljana Plavsic, Radoslav Brdjanin, Ljubisa Savic-Mauzer, Dragomir Grubac... U Srpskoj radikalnoj stranci odrastali su Predrag Lazarevic, Nikola Spiric, Dubravko Prstojevic i Miroslav Radovanovic.

Na prste jedne ruke mogu se nabrojati politicari i stranacki lideri koji nisu mijenjali partiju od njenog osnivanja do danas. Time se mogu pohvaliti Zivko Radisic (SP RS), Nikola Poplasen (SRS RS), Dragan Djokanovic (Demokratska stranka federalista) i Miodrag Zivanovic (Liberalna stranka RS).

Miladin Kostovic (AIM)