MILOSEVICEVE TV IGRE

Podgorica May 5, 1998

aim/pod/pubs/zi

Propagandni rat izmedju Srbije i Crne Gore

Tacno na sestogodsnjicu stvaranja SRJ, 27 aprila, emitovane su prve slike nove Jugoslovenske televizije. U impresivnom studiju u Palati federacije uprilicen je tim povodom prijem. Pored uglednih srpskih zvanica bilo je predvidjeno da slavlju prilikom pokretanja savezne televizije prisustvuju i gosti iz Crne Gore, a medju njima i sekretar za informisanje u Vladi CG, Bozidar Jaredic. Na uredno poslatu pozivnicu, Jaredic je odgovorio ljutitim pismom svom federalnom kolegi. Pojasnio je da je na emitovanje saveznog programa stavljen embargo u Crnoj Gori, te da nova TV nece biti dostupna gledaocima u juznoj republici. Jer,"neshvatljivo je da se pokrece novo savezno glasilo, a da u pripremama ne ucestvuje Crna Gora". Skepsa prema novoj televiziji, po Jaredicu, jos je veca kada se zna da se postojeci savezni mediji koriste za propagandni rat protiv Crne Gore. "Vec duze vremena pojedina savezna glasila, prije svega TANJUG, a pogotovu "Borba", ciji je osnivac Federacija, sprovode nevidjenu medijsku harangu protiv aktuelne vlasti u Crnoj Gori, a ni Savezna vlada, ni Savezni sekretarijat za informisanje ne preduzimaju nista iako smo ih vise puta upozorili na stetnos takve politike", kaze Jaredic svom saveznom kolegi.

Medijski rat izmedju Srbije i Crne Gore traje duze od godinu dana, od raskola u crnogorskoj vladajucoj partiji. Mediji pod kontrolom rezima Slobodana Milosevica tada su se ukljucili u "odsudnu crnogorsku bitku" izmedju Mila Djukanovica i Momira Buatovica, dajuci neskrivenu podrsku ovom drugom. Bulatovic je u Milosevicevoj propagandnoj masini predstavljen za andjela cuvara Jugoslavije, a Djukanovic za pomagaca stranih sila, neprijatelja Srbije, kriminalca, separtistu. U posljednje vrijeme crnogorski se Predsjednik poistovjecuje i sa "albanskim teroristima". Prva velika bitka izmedju dva rivala u Crnoj Gori bila je ona oko republicke televizije. Bulatovic je tu bitku izgubio. Ostao je bez podrske ne samo TV Crne Gore, vec i TV Srbije ciji je Drugi Dnevnik, nova uprava TV CG skinula sa Drugog programa, gdje se dotad redovno emitovao. Tako, danas, pred parlamentarne izbore, drzavnu televiziju karakterise izuzetna antimilosevicevska politika. Momir Bulatovic, iako predsjednik jedne od najsnaznijih partija, gotovo je nestao sa TV ekrana. Njegovi predizborni skupovi vjesto se montiraju i prikazuju u stranackom terminu, nakon TV dnevnika.

Kao dobar poznavalac tehnologije vlasti Milosevic zna da onaj ko ima "dobru" televiziju nesmetano vlada. Stoga je pred crnogorske parlamentarne izbore i realizovao dugo pripremani projekt Jugoslovenske televizije, ne bi li pomogao svog omiljenog kandita u Crnoj Gori, Momira Bulatovica i njegovu SNP. Kao ni u drugim "saveznim" poslovima nije mario za misljenje crnogorske Vlade. Koncepcija novog TV giganta sacinjena je u tajnosti. U privatnim beogradskim medijima, jos prije nekoliko mjeseci, procurila je vijest da je famozni konkurs za dodjelu frekvencija, koji je izazvao pravu paniku i strah od ukidanja nekih nezavisnih RTV kuca, raspisan samo da bi na brzinu napravljena JRT dobila dozvolu za rad, i medijski pomogla Bulatovicevu kampanju u Crnoj Gori.

Programsku semu novog TV glasila ispisale su povjerljive ruke ljudi koji rukovode JUL-om. Pa, iako u TV Jugoslavije jos tacno nije izvrsena podjela posla zna se da su glavni kadrovi najbolji drugovi Mirjane Markovic - Ljubisa Ristic i Jovan Ristic. Pored dva reditelja tu je jos jedan vazan funkcioner JUL-a, Spasoje Grdinic, nekadasnji organizator proslava Dana mladosti i pomocnik direktora Yutel televizije. U igru je vjesto ukljucena i Savezna vlada. Osnivac nove TV kuce - JRT AD, akcije krajem aprila predaje Vladi Radoja Kontica, da bi sve uvilo u savezni omot. Za uzvrat se dobija prostor u Palati federacije. A Televizija Braca Karic novi projekat potpomaze sopstvenom opremom. Drugi kanal TV Srbije ustupio je saveznoj televiziji termin, koja program emituje od osam uvece do ponoci. Na probleme u Crnoj Gori se racunalo, pa je, kako se moze procitati u stampi, za svaki slucaj obezbijedjen i satelit - YUTEL-ov. YUTEL je 1991 godine osnovao " DP YUTEL" iz Motovina u Hrvatskoj. Nepristrasni pravnici upozoravaju da je nova JRT nezakonito naslijedila YTEL-ov satelit, jer pitanje sukcesije jos nije rijeseno. No, ambicije novih "objedinitelja" TV programa su da se njhova slika vidi ne samo u Srbiji i Crnoj Gori, vec i na sirem dijelu Balkana. Stoga nijesu mnogo marili za pricu o pravnom nasljedju prilikom zauzimanja satelita.

Embargo crnogorske vlasti na novu televiziju uzet je kao jos jedan dokaz za "neskriveni separtizam".Najosteceniji zbog tog embarga, Momir Bulatovic, po predizbornim skupovima po Crnoj Gori nije stedio "partijsko-policijsku" upravu Mila Djukanovica zbog gusenja slobode i "elementarnog prava na informisanje" crnogorskih gradjana. No, ni druga strana nije ostala duzna pojasnjavajuci sto to bivsi predjednik podrazumijeva pod pojmom prava na informisanje. Direktor TV Crne Gore Goran Rakocevic okrivio je Bulatovica da je u doba svoje vladavine od TV Crne Gore napravio propagandnu filijalu TV Srbije, koja je sluzila samo za ocuvanje neogranicene vlasti bracnog para Milosevic-Markovic. "Nazalost mi jos osjecamo posljedice takve pogubne politike, pa je zato i obustavljena saradnja izmedju dvije republicke televizije na informativno-politickom polju. Jugoslovenski medijski prostor je iskidan zbog bezrezervnog, cesto po Crnu Goru i brutalnog, instrumentalizovanja RTV Srbije u dnevno-politicke svrhe", kaze Rakocevic.

U pricu o JRT ukljucuje se i potpredsjednik u Vladi Radoja Kontica, Vojin Djukanovic. Djukanovic tvrdi da da se radi o privatnoj televiziji, a ne o saveznom projektu, te da Savezna vlada nije osnivac "zajednicke" TV kuce. Djukanoviceva tvrdnja bila je povod da se oglasi i Socijaldemokratska partija Zarka Rakcevica. Ako Savezna vlada nije osnivac JRT-a, jasno je da Slobodan Milosevic nastoji da unisti crnogorski informativni prostor, stvaranjem jos jedne TV Bastilje, pred parlamentarne izbore u Crnoj Gori, kazu Socijaldemokrate.

Osnivanje "zajednickog" TV programa, koji je trebalo da "ucvrsti temelje federaciji", jos prije dvije godine najavio je Ljubisa Ristic. Tada, doduse, nije bilo potrebe da se sa projektom zuri, bar sto se tice Crne Gore. Ona je u to doba disciplinovano slijedila politiku Beograda i u republickim institucijama i na drzavnoj televiziji, koja je bespogovorno slavila Slobodana Milosevica. To je u doba ljubavi izmedju crnogorske i srpake vlasti radjeno tako vjesto da se mjesec dana pred parlamentarne izbore ovdje postavlja pitanje koliko je Djukanoviceva uprava u TV Crne Gore uopste uspjela da demistifikuje politiku srpskog vodje, na cemu je predano radila posljednjih mjeseci. Cini se da slike koje su ovdje godinama prikazivane jos imaju velikog uticaja na biracko tijelo. Po posljednjim ispitivanjima javnog mnjenja Bulatoviceva partija i bez televizije stoji dobro. Opasno se primakla Djukanovicevoj koaliciji "Za bolji zivot ". Efekti propagande rezima u Beogradu ocito se ne mogu lako eliminisati. I tu embargo na "saveznu" televiziju izgleda mnogo ne pomaze. Milka Tadic (AIM) Milka Tadic AIM Podgorica