DO DOMINACIJE UZ POMOC EKSPLOZIVA

Nova medijska strategija Pala

Banjaluka, 23. oktobar 1997. (AIM)

Da bi onemogucili prijem signala banjaluckog studija preko predajnika Udrigovo, koji je pod kontrolom SFOR-a, i njegovo dalje odasiljanje u istocni dio Republike Srpske, "nepoznata lica" su prije nekoliko dana eksplozivom unistila predajnik SRT u Bijeljini. Odmah potom SFOR je u inspekcijskom pregledu predajnika Veliki Zep utvrdio da je sa istog ukradena oprema zbog cega se preko tog predajnika nece moci emitovati nikakav signal.

U isto vrijeme u dijelu RS koji je pod kontrolom paljanskog lobija vlast kapom i sakom dijeli predajnike velike snage lokalnim radio stanicama, koje se uvezuju i prenose informacije koje priprema ekipa SRT lojalna Palama. Strategija Pala postaje jasna: putem lokalnih medija povezati razbijeni sistem SRT i staviti ga u funkciju SDS. Velibor Ostojic, potpredsjednik Vlade RS i covjek zaduzen za medije i partijsku propagandu, uporno pokusava da u taj sistem uvuce i neke krajiske opstine. Tako je ovih dana lokalnom radiju u Kotor-Varosi "poklonio" kilovatni predajnik, koji je prosle godine po njegovom naredjenju, nakon parlamentarnih i predsjednickih izbora, otet od ove radio-stanice i poklonjen Pravoslavnom radiju "Sveti Jovan", ciji je vlasnik Sonja Karadzic, kcerke bivseg lidera SDS-a Radovana Karadzica. "Poklon" je uslovljen uvezivanjem u informativni sistem lokalnih radio stanica, koje emituju program po mjeri Pala.

Rukovodstvo SDS-a je ovih dana pregovaralo sa Vladimirom Simicem, vlasnikom TV kuce "Simic" iz Banjaluke, da svoju koncepciju podredi interesima Pala, sto on vec i cini. Po hitnom postupku za "Simica" je pronadjena frekvencija za radio koji bi, po uzoru na paljanski, uredjivao bivsi glavni i odgovorni urednik Srpskog radija Milivoj Tutnjevic.

U kontekstu dominacije SDS-a medijskim prostorom Republike Srpske treba posmatrati i prelazak srpskog "Oslobodjenja" na dnevno izlazenje. Tako RS trenutno ima dva dnevna lista, koja su pod direktnim nadzorom Momcila Krajisnika. Iako sturog sadrzaja i loseg tehnickog izgleda, izvjesno je da je cilj nedavnog vaskrsnuca "Oslobodjenja" da pokusa vratiti povjerenje naroda u poljuljani SDS. Prelazak sa sedmodnevnog na svakodnevno izlazenje, moze se posmatrati i kao strah Pala da "Glas Srpski", koga uredjuje Gordan Matrak, ne padne pod uticaj Biljane Plavsic. To se, ruku na srce, moze ocekivati vec po konstituisanju nove gradske skupstine u Banjaluci, koja ce ovo dnevno glasilo, zbog sve ocitijeg zapostavljanja od strane Pala, privremeno vratiti gradu Banjaluci, od koje ga je otudjio upravo Gordan Matrak uz pomoc svojih nalogodavaca sa Pala. To je za sada jedini nacin da se promijeni uredjivacka koncepcija ovog lista i da se na njegovo celo postave ljudi koji ce, za razliku od sadasnjeg rukovodstva, postovati pravila profesije.

Medijski prostor u Republici Srpskoj danas je, kao i ona sama, podijeljen na zone uticaja predsjednika entiteta Biljane Plavsic i srpskog calana predsjednistva BiH Momcila Krajisnika.

Banjalucki studio Srpske televizije je jos u avgustu naprasno promijenio uredjivacku koncepciju, okrecuci svoje antene u pravcu Biljane Plavsic, do tada najcesce osporavane licnosti iz politickog zivota BiH. Istovremeno je svom zestinom isti novinarski kadar svim raspolozivim sredstvima udario po "predsjedniku iz RS" u predsjednistvu BiH Momcilu Krajisniku. Zaokretu je najvise kumovao koordinator u banjaluckom studiju Radomir Neskovic, koga je prethodno smijenio sa te duznosti generalni direktor SRT Miroslav Toholj. Neskovic je nakon svoje smjene u Banjaluci imenovao kolegijum koji je uredjivao informativno-politicki program banjaluckog studija. Inace, Neskovic je bio provjereni kadar Srpske demkratske stranke i clan njenog Glavnog odbora u prvom sazivu. Po dolasku iz Sarajeva u Banjaluku odradio je mnostvo poslova u interesu paljanske vrhuske. U medjuvremenu je "izrastao" u isto toliko uticajnog covjeka na kojeg racunaju Srpski narodni savez i Biljana Plavsic.

Beogradski sporazum izmedju Plavsiceve i Krajisnika, izdejstvovan pod patronatom Slobodana Milosevica, koji ponekad oba potpisnika izdizi i iznad Dejtonskog mirovnog ugovora, predvidjao je naizmjenicno emitovanje programa sa Pala i iz Banjaluke. Za kratko vrijeme funkcionisnja sistema po beogradskom dogovoru, istocni dio RS je cesto i "iznenadno" ostajao bez struje dok je iz banjaluckog studija emitovan informativni program, "Dnevnik" i politicke emisije. Biljana Plavsic tako nije mogla da prodre dalje od Modrice. S druge strane, sluzeci se istim metodama, vlasti lojalne Plavsicevoj iskljucivale su struju na predajnicima pod njihovom kontrolom i izmisljali kvarove na trasama u vrijeme kada su na ekranu bili Momcilo Krajisnik, Velibor Ostojic, Gojko Klickovic...

Naklonost medjunarodne zajednice Biljani Plavsic i nekoliko krupnih propusta uredjivackog tima sa Pala dali su signal snagama SSFOR-a za stavljanje predajnika SRT-a iz istocnog dijela RS pod svoju kontrolu. Po zauzimanju su predati banjaluckom studiju, koji kontrolise Plavsiceva. Ponovo su krenuli cesti nestanci struje, kvarovi i smetnje u istocnom dijelu RS.

Vidjevsi da je vrag odnio salu i da su izgubili kontrolu nad medijskim prostorom i u istocnom dijelu Republike Srpske, generalni direktor SRT-a Miroslav Toholj, u saradnji sa predsjednikom Upravnog odbora srpskih elektronskih medija Momcilom Krajisnikom, skovao je plan izmjestanja paljanskog studija u Bijeljinu i poceo emitovati ilegalni TV program. Signal je uvezan preko predajnika Veliki Zep, kod Han Pijeska i sve je opet nastavljeno po starom: protiv Biljane Plavsic, a sve "u ime i u interesu naroda". Sve se dogodilo u vrijeme kada su svi znacajni medjunarodni faktori bili na sjednici Kontakt grupe u Rimu. Zahvaljujuci tim okolnostima tvrda struja paljanskih tehnickih i novinarskih kadrova pobijedila je u dvije epizode. A onda je stigao SFOR, iskljucio ilegalni signal na Velikom Zepu i saopstio uslove za deblokadu predajnika: mora biti smijenjen generalni direktor, kompletan Upravni odbor s Krajisnikom na celu a uredjivacka politika mora da bude uskladjena prema medjunarodnim zahtjevima.

Pritjerani uz zid, medijski mocnici sa Pala nasli su rjesenje u diverzijama. Program banjaluckog studija zaustavljen je i vracen do granica njene vlasti Biljane Plavsic. Rat politickih struja i igra sa medjunarodnom zajednicom se nastavljaju.

Rade RASTANIN