STRANKE RS KOJE SU ISTAKLE KANDIDATURU NA NIVOU RS I BiH
SRPSKA DEMOKRATSKA STRANKA SRPSKIH ZEMALJA
Osim vlasti, Srpska demokratska stranka srpskih zemalja (kako joj glasi puni naziv), ima najbolju stranacku infrastrukturu u RS: ima opstinske odbore u svim opstinama,ima sredjeno pitanje prostorija,komunikacijskih sredstava i najvise clanstva u odnosu na bilo koju drugu stranku u RS.
Srpska demokratska stranka prve dvije godine svog postojanja uz navedeni dio naziva imala je i sljedece odredjenje: "Bosne i Hercegovine". Stranka je osnovana 12.jula 1990. godine.
SDS je ucestvovao na prvim visestranackim izborima u Bosni i Hercegovini 18.novembra 1990. godine i osvojio vise od 92 odsto glasova srpske populacije, sto nisu ocekivali ni najveci optimisti medju celnicima SDS-a.
Jedini predsjednik SDS do sada je bio dr Radovan Karadzic, koga je na to mjesto izabrala Skupstina SDS, prvi put 1990.,a drugi put ove 1996.godine. Samo nekoliko dana nakon ponovnog izbora, Karadzic je usljed pritiska svjetskih politickih faktora zbog optuzbe za ratni zlocin, morao da abdicira, pa je sada v.d. predsjednika SDS prof. dr Aleksa Buha.
Premda je Srpska demokratska stranka svoj zivot na politickom nebu BiH, a potomi RS, zapocela kao stranka desnog centra, ona je danas evoluirala u partiju klasicne desnice. Prepoznaje se po cvrstom zalaganju za privatizaciju i po istrajnom nastojanju da Srbi u Bosni i Hercegovini imaju svoju nacionalnu drzavu, samostalnu ili ujedinjenu sa Srbijom.
SOCIJALISTIcKA PARTIJA RS
Nema sunje da je Socijalisticka partija Republike Srpske danas najjaca i najorganizovanija opoziciona stranka u Republici Srpskoj. Socijalisticka partija u RS kao dan svog osnivanja uzima 2.jun 1993.godine, kada su socijalisti odrzali svoju osnivacku skupstinu u Banjoj Luci.Tri godine poslije toga. 1.juna 1996.godine, socijalisti u Republici Srpskoj odrzali su prvi kongres. U tom trenutku govorili su da imaju oko 45 hiljada clanova. Osim Banje Luke, "pelcer" socijalista vrlo brzo se primio i nikao u mnogim krajiskim opstinama, zatim u Posavini, Semberiji, ali i u istocnoj Hercegovini i Sarajevsko-romanijskom podrucju.I tada, ali i danas, socijalisti najlosije stoje u opstinama istocne Bosne.
Socijalisti su stalno drzavno-politickom rukovodstvu prebacivali da odbija kontakte i saradnju sa svijetom i svjetskim politickim faktorima,da namjerno oteze rat,da upropastava svoj narod,da ne brine o borcima,invalidima,Vojsci u cjelini itd.
Socijalsiti ce na izbore sa Jugoslovenskom udruzenom ljevicom, sa liberalima, sa Strankom nezavisnih socijal-demokrata RS i Novom radnickom strankom RS. Koalicija ovih pet partija pod nazivom "Savez za mir i progres", premda su kod OEBS/OSCE prijavljeni pod staromodnim imenom "Narodni savez za slobodu i mir", u kojoj je vodeca uloga SP RS nesumnjiva.
SRPSKA RADIKALNA STRANKA RS
Prve radikale u BiH treba traziti medju dobrovoljcima iz bosanskih gradova i sela koji su bili na hrvatskim ratistima, koji su tu dosli u kontakt sa paravojnim formacijama Vojislava Seselja, koje je ovaj slao iz Srbije.
Bosanskokrajiski regionalni odbor SRS imace funkciju nukleusa stranke za citavu Bosnu i Hercegovinu, kakvom se SRS ubzo i registrovala,januara 1992. u Visem sudu u Banjoj Luci.
Predsednik SRS je Nikola Poplasen. Stranka je dosegla zenit popularnosti u ljeto 1993. godine. Mnogi analiticari smatraju da suoni tada bili popularniji od vladajuce SDS. Nakon toga radikali polagano klize na listi popularnosti. Razlog pada rejtinga SRS tokom '94. i '95.godine, jeste i cinjenica da su tih godina u RS nikle i druge stranke prema kojima su se okrenule simpatije ranije rezervisane za radikale.
Radikali danas isticu da imaju vise desetina hiljada clanova i partijske organizacije u svim opstinama u RS.
SRS na izbore izlazi samostalno i to na svim nivoima. Nisu nikoga nominovali za predsjednika RS ni za clana Predsjednistva BiH,kako ne bi,kao sto sami kazu, razbijali srpsko biracko tijelo.
STRANKA NEZAVISNIH SOCIJALDEMOKRATA RS
U Republici Srpskoj socijaldemokrati postoje od 15.januara 1996.godine.Tog je datuma, naime, odrzana osnivacka sjednica - Incijativnog odbora za formiranje Stranke nezavisnih socijaldemokrata Republike Srpske. Nukleus socijaldemokrata predstavljao je Klub nezavisnih poslanika u Narodnoj skupstini Republike Srpske, koji je vodio g. Milorad Dodik.Taj Klub su sacinjavali poslanici nekadasnjih stranaka iz Bosne i Hercegovine
- Saveza reformskih snaga SFRJ i Demokratskog saveza socijalista (bivsi SSRN) - koji su se potkraj 1991.godine prikljucili poslanickom klubu SDS, a potom i Skupstini srpskog naroda u BiH, iz koje je izrasla sadasnja Narodna skupstina Republike Srpske.
Klub nezavisnih poslanika u Narodnoj skupstini RS formiran je i legalizovan krajem 1994. godine, nakon sto su vlasti Republike Srpske odbile mirovno resenje za BiH koje je predlozila Kontakt-grupa medjunarodne zajednice.
Grupa poslanika tada se izjasnila za prihvatanje mirovnog resenja.Iz te grupe, nastao je Klub nezavisnih poslanika,a kasnije i Stranka nezavisnih socijaldemokrata Republike Srpske. Sjediste stranke je u Banjoj Luci, a po rijecima njenog predsjednika, g. Milorada Dodika iz Laktasa, stranka je do kraja jula ove godine imala 34 opstinska odbora, od kojih je najveci broj u Krajini, zatim u Posavini, Semberiji, a ima nekoliko odbora i u Hercegovini.
Stranka nezavisnih socijaldemokrata Republike Srpske je partija lijevog politickog centra.
SOCIJALNO-LIBERALNA STRANKA RS
U odnosu na brojne politicke partije koje ucestvuju na izborima u Republici Srpskoj septembra 1996.godine, Socijalno-liberalna stranka je jedna od najstarijih. Sadasnja Socijalno-liberalna stranka Republike Srpske nastala je preregistracijom i preimenovanjem dotadasnje Liberalne stranke Banje Luke, koja u ovom gradu djeluje od samog pocetka rata.Liberali iz Banje Luke bili su dio, jedan opstinski odbor Liberalne stranke Bosne i Hercegovine, u javnosti poznate i po tome sto joj je predsjednik bio g. Rasim Kadic. To je egzegeza danasnjih liberala u Republici Srpskoj, stranke koja svoj sadasnji naziv nosi od februara 1996.godine.
Sve vreme na celu stranke bio je dr Miodrag Zivanovic, profesor filozofije, publicista i analiticar socijalnih procesa i odnosa i fenomenologije svakodnevnog politickog djelovanja. Socijalno-liberalna stranka Republike Srpske dugo se u javnosti identifikovala sa ovim javnim djelatnikom,a u javnosti se o njoj culo po njegovim povremenim izjavama, intervjuima,saopstenjima i sl., koji su se mogli procitati samo u dijelu opozicione stampe u SR Jugoslaviji, cuti preko nezavisnih radio Stanica u Srbiji ili u inostranstvu.
Dr Zivanovic je bio najglasniji kriticar odluka i postupaka vlasti u Republici Srpskoj.Takvim odnosom prema vlasti on je iritirao politicare i novinare drzavnih medija, koji su mu uzvracali u skladu sa ingerencijama i moci:drzava ga je slala na front, a sredstva informisanja su o njemu govorila i pisala kao o izdajniku, zastitniku Muslimana i Hrvata u Banjoj Luci, "raspirivacu novog bratstva i jedinstva", "banjaluckoj Vesni Pesic", "novom poturicom" i "ustasom".
Jedna od osobenosti socijal-liberala RS jeste njihovo stranacko glasilo, "Novi prelom",koje izlazi - sa duzim ili kracim prekidima - od kraja 1992.godine u Banjoj Luci. Socijalno-liberalna stranka RS je stranka politickog centra, mada im to nije smetalo da se za predstojece izbore pridruze koaliciji lijevih stranaka "Savez za mir i progres", jer sami ne bi imali izgleda da dobiju svog poslanika u parlamentu Republike Srpske. Premda su vec sestu godinu solidno (8 odbornika), zastupljeni u skupstini banjalucke opstine liberali nisu uspjeli da se prosire izvan Banje Luke. Tu im je i opstinski i Glavni odbor i ostali organi, a u drugim gradovima imaju samo ponekog clana ili simpatizera, npr. u Gradisci, Brckom, Doboju, Prijedoru itd.
NARODNA STRANKA REPUBLIKE SRPSKE
Narodna stranka Republike Srpske osnovana je u decembru 1995.godine, neposredno nakon objelodanjivanja mirovnog sporazuma u Dejtonu i njegovog potpisivanja u Parizu 14.decembra prosle godine.Njen osnivac je g. Radoslav Brdjanin,jedan od utemeljivaca i perjanica Srpske demokratske stranke u Krajini. Drugi osnivac i drugi covjek strankeje g. Milan Trbojevic,takodje bivsi uglednik SDS.
Narodnjaci sami sebe definisu kao stranku umjerene desnice koja se na nacionalnom planu zalaze za postepeno ujedinjenje sa Srbijom, cim im to omoguce medjunarodne okolnosti.
Osim u Banjoj Luci, gdje su formirani, narodnjaci imaju svoje odbore u vise od dvadeset opstina RS. Uglavnom je to na podrucju Krajine, Posavine i Semberije. Dalje od Zvornika nisu stigli. Narodnjaci na izbore izlaze sami,a kandidovali su se u 23 opstinske skupstine, za republicku skupstinu i za predstavnicki dom BiH. Nemaju kandidata za predsjednika i potpredsjednika Republike,a javno su podrzali kandidturu g. Branka Latinovica iz Srpske stranke Krajine i Posavine za clana Predsjednistva BiH iz RS.
NARODNA RADIKALNA STRANKA "NIKOLA PAsIC" RS
Jedna od stranaka koja je nastala kao posljedica frakcijskih borbi u Srpskoj radikalnoj stranci RS jeste i Narodna radikalna stranka "Nikola Pasic". Radikali koji su se radije opredijelili za naziv ili atribut, svejedno, "narodni" nego "srpski" nastali su,kao politicka organizacija, u julu 1993. godine,nakon jednog od unutarstranackih raskola medju tada najjacom opozicionom strankom uRS. Sjediste Narodne radikalne stranke "Nikola Pasic" je u Banjoj Luci, gdje joj je i najjace uporiste. Sadasnji lider ove stranke, g. Prstojevic, tvrdi da u RS ima 17 opstinskih odbora.
Narodna radikalna stranka "Nikola Pasic" ima monarhisticko opredjeljenje kao najprepoznatljiviji specifikum. Medjutim, iako se verbalno izjasnjavaju za monarhiju, oni ipak na septembarskim izborima podrzavaju predsjednickog kandidata. U ovom slucaju, kao koalicioni partner, lidera Demokratskog patriotskog bloka, g. Predraga Radica.
OTADZBINSKA STRANKA RS
Otadzbinska stranka pojavila se na politickoj sceni Republike Srpske ovog proljeca, nakon rascjepa u tadasnjoj stranci Srpski demokratski savez - Otadzbinski front.
Otadzbinska stranka je danas jedna od pet clanica Demokratskog patriotskog bloka i njeni aktivisti i funkcionieri nalaze se na listama ove koalicije.
Otadzbinska stranka,u skladu sa tradicionalnim kriterijima klasifikovanja politickih stranaka, spada u stranku desnog centra.Ona je cvrste nacionalne orijentacije, za posebnost Republike Srpske i njeno perspektivno "utapanje" u Srbiju, ali ne odbacuju ni ekonomsku saradnju sa Federacijom Bosnom i Hercegovinom, onoliko koliko je to u interesu Republike Srpske.
Sjediste Otadzbinske stranke je u Banjoj Luci, a osim nje i Prijedora vise nema opstinskih odbora ni u jednom gradu.
DEMOKRATSKA STRANKA FEDERALISTA
Demokratska stranka federalista moze se pohvaliti da je jedna od najstarijih stranaka u RS. Osnovao ju je Dragan Djokanovic jos 3. maja 1990. godine u Sarajevu. Tada se zvala Demokratska stranka federalista - radnicka partija. Dr Djokanovic,koji je inace, specijalista pedijatrije, a prije rata bio je i reprezentativac BiH u gimnastici, nastavio je aktivnu politicku djelatnost, sve vise se primicuci politici SDS.
Demokratska stranka federalista moze sebi u zasluge pripisati otpocinjanje dijaloga izmedju Srba i Muslimana u ljeto 1991.godine. Taj dijalog,iako je rezultirao potpisivanjem tzv. "Beogradske inicijative",ipak je u startu bio osudjen na neuspjeh, jer sa muslimanske strane u njemu nije ucestovala najjaca stranka,Stranka demokratske akcije.
Demokratska stranka federalista je prva ovog proljeca startovala sa predizbornim plakatima.Jos u maju je Banja Luka bila oblijepljena njihovim pozivima na federaciju sa SR Jugoslavijom.Ova stranka se nalazi tamo gdje je i njen lider - u Zvorniku. Osim u Zvorniku, DSF ima opstinske odbore u manjim mjetima - Skelanima, Bratuncu,Osmacima,Sekovicima, zbog cega je i njegova lista kandidata za poslanike u Narodnu skupstinu Republike Srpske brojcano skromna.
JUGOSLOVENSKA UDRUZENA LEVICA RS
Savez komunista-Pokret za Jugoslaviju u Bosni i Hercegovini djeluje iskljucivo u Republici srpskoj,pa je to jedina stranka koja u svom imenu ne sadrzi geografsko-teritorijalno-politicku odrednicu entiteta u kome djeluje.
Na utakmicu sa drugim partijama stranka se zaklonila iza imena Jugoslovenske udruzene ljevice JUL-a RS.Osim Saveza komunista - Pokreta za Jugoslaviju koji djeluje u RS,u ovdasnjem JUL-u se nalazi jos samo Nova radnicka stranka Republike Srpske koja ima zanemarljivo mali broj clanova.
Savez komunista - Pokret za Jugoslaviju nastao je u novembru 1990. godine. U Bosni i Hercegovini se promovisao nakon odrzanih izbora 18. novembra te godine,tako da danasnji komunisti u Republici Srpskoj imaju kontinuitet od prije rata, cime se ne moze podiciti vise od cetiri-pet stranaka u RS. Sve vrijeme rata clanovi ove stranke su bili izlozeni ne malim neprijatnostima, ukljucujuci i fizicko maltretiranje, Nije bilo lako nositi epitet komuniste.
Jedan od najupornijih je dr Mico Carevic,koji je nakon raspada rukovodstva SK-PJ za BiH u Sarajevu na pocetku rata, aprila 1992.,preuzeo rukovodjenje ostatkom SK-PJ u tek stvorenoj RS. Carevic je danas, sa svojih 70 godina najstariji lider neke od stranaka u RS i za sebe kaze da ima pedesetogodisnji kontinuitet ideoloskog i partijskog opredjeljenja. Ucesnik je NOR-a, a poslije rata radio je u drzavnim sluzbama.
Osim u Banjoj Luci, gdje je i sjediste SK-PJ i JUL-a,moderni komunisti tvrde da imaju uporiste i da su jos jaki u Bosanskom Novom (Novom Gradu), Doboju, Teslicu, Bijeljini, Modrici, Prijedoru, Gradisci, Dubici itd.
Sporovi unutar ove stranke najcesce se resevaju iza zatvorenih vrata, ali je nedavno jedna frakcija prerasla u samostalnu partiju - Jugosloveniku socijalisticku partiju koju vodi doskorasnji Carevicev sadrug iz SK-PJ Radovan Bijelic.
NOVA RADNICKA STRANKA REPUBLIKE SRPSKE
Nova radnicka stranka Republike Srpske formirana je nakon potpisitivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma, u zimu ove, 1996. godine. Sjediste stranke je u Banjoj Luci, a osim ovog grada ni u jednom drugom mjestu nema odbora ili ogranka Nove radnicke stranke RS.
Nova radnicka stranka RS je tipicna ljevicarska politicka organizacija bliza lijevom sindikalnom pokretu nego tradicionalnim komunistima. Ona otvoreno preferira drustvenu svojinu, mada istice da nema nista ni protiv privatne, ali ako je stecena na posten nacin. Tako su se priklonili Savezu komunista- pokretu za Jugoslaviju i stvorili koaliciju JUL RS.
Predsjednik ove ljevicarske male stranke je Vinko Djuragic, koji je, zahvaljujuci tome sto mu je stranka clanica koalicije Saveza za mir i progres, nekoliko puta bio u prilici da se predstavi sirokoj politickoj publici. Za ime jos nekog funkcionera ili clana ove stranke, sira javnost nije imala prilike da cuje.
SRPSKA SELJAcKA STRANKA
Srpska seljacka stranka formirana je ovog proljeca sa sjedistem u Modrici. Stranku su osnovali Gordana i Slobodan Vidovic. Predsednik je Gordana. G. Vidovic je do proljeca bio predsjednik opstinskog odbora Srpske radikalne stranke u Modrici.
Osim u Modrici, u drugim opstinama nema potpuno konstituisanih opstinskih odbora, nego postoje samo grupe clanova i simpatizera.
Srpska seljacka stranka se zalaze za privatizaciju, za povratak nekad nacionalizovane zemlje njihovim stvarnim vlasnicim ili njihovim potomcima, za unapredjenje, u svim segmentima i nivoima, poljoprivredne proizvodnje, za vecu drzavnu brigu o selu, seljacima, za kulturni preobrazaj ruralnih ambijenata u Republici Srpskoj i sl. Aktuelnu vlast ponajvise kritikuju zbog neefikasnosti u orgnaizovanju proizvodnje hrane, te zbog sverca hranom i drugim poljoprivrednim proizvodima sa drugim entitetom. U pogledu nacionalne i drzavne politike Srpska seljacka stranka nema bitnijih razlika u odnosu na bilo koju drugu strnaku sa nacionalnim predznakom."Seljaci" jesu za ekonomsko, trgovinsko, energetsko i sl. povezivanje na Federacijom Bosne i Hercegovine, ali ne i za dizanje politickih odnosa na visi nivo od onoga sto je definisano Dejtonskim mirovnim sporazumom.
RADIKALNI OTADZBINSKI FRONT "NIKOLA PAsIC"
Stranka ovog imena formirana je tek nekoliko dana pred isticanje roka za prijavljivanje kandidature za izbore OEBS-a, sredinom juna mjeseca 1996.godine.
Bozidar Bojanic,predsjednik ROF "Nikola Pasic" bio je osnivac i prvi predsjednik opstinskog odbora Srpske demokratske stranke u Banjoj Luci jos 1990.g., ali je poslije samo nekoliko mjeseci smijenjen.
Radikalni otadzbinski front "Nikola Pasic" je partija skromne partijske infrastrukture. Osim u Banjoj Luci, imaju konstituisane opstinske odbore jos u Celincu, Laktasima i Gradisci.Ujedno, to su i mjesta u kojima su se kandidovali za lokalne organe vlasti, pored liste,koju predvodi bas g. Bojanic, za parlament Republike Srpske.
SRPSKA PATRIOTSKA STRANKA (SPaS)
Srpska patriotska stranka SPaS, koja samu sebe jos zove i strankom srpskih boraca, osnovana je u Banjoj Luci, 28. marta 1993.godine.
Srpska patriotska stranka SPaS vodi politiku ekvidistance prema vladajucoj Srpskoj demokratskoj stranci, ali i prema partijama lijeve provenijencije okupljenih u danasnjoj predizbornoj koaliciji "Savez za mir i progres".
Srpska patriotska stranka SPaS neguje moralni rigorizam. SPaS je jedina stranka u koju se i danas, u ovoj plimi politickog pluralizma, vrse prijemi, provjeravaju biografije potencijalnih clanova, a iskljucuje mogucnost da se to regulise potpisivanjem pristupnice kako je to, inace,uobicajeno u stranakama koje djeluju u demokratskim porecima i visestranackim politickim sistemima.
Socijalni sloj na koji se oslanjaju pripadnici i simpatizeri SPaS-a jesu bivsi ratnici, pripadnici Vojske Republike Srpske i njihove porodice Tu su SPaS-ovci pretjerano povjerljivi u formalnu logiku, u matematicki proracun, po kome bi trebalo da je vecina srpskih boraca uz ovu stranku, a to znaci vise od sto hiljada ljudi. Celnici SPaS-a tu obavezno dodaju najmanje po jednog clana porodice, pa se ta cifra poveca iznad dvije stotine hiljade biraca.
U Republici Srpskoj postoji vise od 30 opstinskih odbora SPaS-a,sa vise od deset hiljada clanova. Najjaca uporista SPaS ima u Kotor-Varosu, Gradiski, Banjoj Luci i Prijedoru.
Predsjednik Srpske patriotske stranke SPaS, od osnivanja pa do danas je g. Slavko Zupljanin, dipl.ing. elektronike, zaposlen u "Cajavecu".
SRPSKA STRANKA KRAJINE I POSAVINE
Po vremenu nastanka Srpska stranka Krajine i Posavine je najmladja stranka u Republici Srpskoj.Ona je registrovana pocetkom juna mjeseca, samo nekoliko dana pred zakljucenje prijava kod OSCE. Medjutim, ako je mlada po "stazu" na politickoj sceni Republike Srpske, Srpska stranka Krajine i Posavine ima najstarije rukovodstvo, a bogami i clanstvo,od svih politickih partija u Republici Srpskoj.
Iz samog naziva stranke vidljivo je da je njego glavno ishodiste, nacelo oko se sve vrti - regionalizam. Stranka je nastala u Krajini kao izraz stvarne ili navodne zapostavljenosti Krajine,njenih resursa, vrijednosti, kadrovskih potencijala i potrebe otpora hegemoniji sa Pala. Odbijajuci prigovore da su secesionisti, celnici Srpske stranke Krajine i Posavine kao glavni argument da se ne radi o tome navode cinjenicu da se veci dio ne moze otcijepiti od manjeg, sto ce reci da Krajina, uz Posavinu posebno, cini veci dio, po svim keriterijima na osnovu kojih se to mjeri, Republike Srpske. Drugi argumet svodi se na objasnjenje daje regionalizam - a njega clanovi i funkcioneri ove stranke ne skrivaju, naprotiv - buducnost organizovanja modernih drzava, pa tako i onih nastalih na tlu bivse Jugoslavije.
Srpsku stranku Krajine i Posavine su osnovali g. Predrag Lazarevic i g. Djordje Umicevic, politicari koji su do jeseni 1995.godine bili istaknuti clanovi i funkcioneri Srpske radikalne stranke. Osim ove dvojice i ostali najznacajniji funkcioneri novoosnovane Srpske stranke Krajine i Posavine su manje-vise doskora bili clanovi i funkcioneri Srpske radikalne stranke. Zbog toga neki ovu stranku smatraju radikalima bez Seselja.
Osim u Banjoj Luci, gdje je sjediste stranke, Srpska stranka Krajine i Posavine ima znacajnijeg uticaja i uporista u Prijedoru, Dubici, Kotor Varosi, Laktasima i drugdje. Stranka ima oko dvije hiljade clanova.
Srpska stranka Krajine i Posavine ne septembarske izbore izlazi samostalno.
SELJACKO-RADNICKA STRANKA
Seljacko-radnicka stranka osnovana je 1990.godine u jeku nastanka mnogih stranka u Bosni i Hercegovini. Stranka je utemeljena u Bosanskoj Dubici (Kozarskoj Dubici). Ucestvovala je na novembarskim izborima 1990.godine i nije uspjela da ostvari "plasman",ne samo u ondasnju Skupstinu Socijalisticke Republike Bosne i Hercegovine,nego ni u opstinski parlament Bosanske Dubice.
Danas je Seljecko-radnicka stranka clanica Demokratskog patriotskog blokau RS.
Osim u Bosanskoj/Kozarskoj Dubici, Seljacko-radnicka stranka nema organizovanih stranackih organa ni u jednoj drugoj opstini.
÷ ÷
DEMOKRATSKA STRANKA
Demokratska stranka je formirana prvih dana marta 1996.godine, ali ona jos uvijek djeluje na nivou inicijativnog odbora, posto osnivacka skupstina ili neki drugi oblik osnivackog skupa i legalizacije stranke, nije odrzan.
Formirani su i aktivno rade odbori Demokratske stranke u Bijeljini, Ugljeviku,Zvorniku, Brckom, Doboju i Petrovu. Demokratska stranka je najveca i najaktivnija clanica Demokratskog patriotskog bloka Republike Srpske, sto se vidi i po kandidatima koji su adut ove koalicije na septembarskim izborima. Takodje, o tome govori i podatak da su u svim opstinama gdje postoji Demokratska stranka istaknute liste kandidata Demokratskog patriotskog bloka za lokalne izbore.
Predsjednik Demokratske stranke,odnosno njenog inicijativnog odbora je g. Dragomir Dumic,advokat iz Bijeljine.
Bez obzira sto je "formacijski" drugi covjek stranke - predsjednik Izvrsnog odbora Demokratske stranke - "spiritus movens" i sustinski lider demokrata u Republici Srpskoj je Ljubisa Savic-Mauzer.
Demokratska stranka je snazno nacionalno impregnirana. Zalaze se za Republiku Srpsku sa drzavnim ingerencijama koje garantuje Dejtonski sporazum, a dugorocna politika je usmjerena na osamostaljenje i konacno ujedinjenje RS sa Srbijom. Bosna i Hercegovina je tranzit.
STRANKA DEMOKRATSKOG CENTRA
Stranka demokratskog centra - po rijecima njenih celnika datira od 1993.godine. Stranka je nastala i registrovana je u Trebinju i, osim tog grada, danas ima konstituisane opstinske odbore u Ljubinju, Nevesinju i Gackom.
Osnivac stranke je g.Dragomir Grubac,inzenjer telekomunikacija iz Trebinja. U propagandnom letku,"afisi" Demokratskog patriotskog bloka RS, za njega se kaze da je bio predsjednik prvog inicijativnog odbora SDS u BiH, te da su ga "paljanski vlastodrsci" smijenili sa mjesta ministra u Vladi SAO Hercegovine, suspendovali su funkcije predsjednika Regionalnog odbora SDS za Hercegovinu, te ga razalovali odbornickih obaveza i privilegija u trebinjskoj opstini i, na istom nivou, predsjednicke funkcije u SDS.
Stranka demokratskog centra iz Trebinja je inicijator stvaranja Demokratskog patriotskog bloka RS i nominovanja g.Predraga Radica za njegovog predsjednika.
STRANKA SRPSKOG JEDINSTVA
U RS Stranka srpskoj jedinstva je nastala u proljece 1994.godine. Osnivacka skupstina je odrzana marta mjeseca u Banjoj Luci.
Po statutu, SSJ je jedisntvena stranka u svim srpskim zemljama, a njena "ispostava" u Republici Srpskoj je sama organizacioni dio, bez politicke posebnosti i samostalnosti,koja djeluje na osnovu jedinstvenog programa kao i SSJ u Srbiji. To znaci da je "glava" u Beogradu a telo u RS. SSJ ucestvuje na svim nivoima na kojima se izbori obavljaju
Sjediste Stranke Srpskog jedinstva je u Banjoj Luci. Koliko clanova ima ova stranka, tesko je pouzdano reci, jer su njeni lideri, kao uostlaom i svi drugi, skloni taj broj izraziti formulacijom "vise desetina hilajda", sto bi moralo znaciti da ih je, najmanje preko 20 hiljada, ali se ne nude, osim vjerovanja "na rijec",uvjerljiviji dokazi za to. V V