Koncert sa Patrijarhom i generalom

Proslava ťSrpske nove godine" u Podgorici

Koncert, koji je organizovala je i finansirala savezna vlada u saradnji sa Socijalistickom narodnom partijom, bio je ocigledan pritisak unitaristickih snaga na crnogorsku vlast koja najavljuje drzavnu nezavisnost manje jugoslovenske republike

AIM Podgorica, 15.01.2001. godine

Jugoslovenske i zastave sa cetiri oscila, pokoja slika Slobodana Milosevica i cuvenog cetnickog komandanta iz Drugog svetskog rata, Draze Mihailovica, nekoliko hiljada uzdignutih ruku sa tri prsta, usklici "Jugoslavija" i "Srbija, Srbija", te parole o jedinstvu srpskog naroda, bile su vizuelni i zvucni okvir masovnog doceka "pravoslavne" Nove godine, 13. januara, na glavnom podgorickom gradskom trgu.

Medutim, u toj proslavi, koja se arhaicno upravlja racunanjem vremena prema davno napustenom julijanskom kalendaru, a srpski nacionalisti je, ne tako skoro, proglasili "srpskom Novom godinom", nije bilo niceg spontanog, niti iceg zajednickog sa uobicajenim novogodisnjim slavljima.

Ovogodisnji "docek" u glavnom gradu Crne Gore finansirala je Savezna vlada, a organizovala u saradnji sa Socijalistickom narodnom partijom, iz cijih su redova i bivsi (Momir Bulativic) i aktuelni savezni premijer (Zoran Zizic).

Bio je to koncert u stilu balkanske stvarnosti, prepun apsurda. "Muzicka priredba", novogodisnja noc, namijenjena politickim i partijskim pristalicama. Folk i pop pjevaci, pristigli iz Beograda, prije muzickog su imali i obavezan kratak politicki nastup, valjda po utvrdenom scenariju i dogovorenoj reziji. Govorili su o nesalomljivom jedinstvu Srbije i Crne Gore, jednom narodu i krvi, srpskoj Crnoj Gori...Pjevaci su sa bine pozdravljali prisutne sa uzdignuta tri prsta, a jedan od njih (Rade Jorovic) nastupio je cak u srpskoj vojnoj uniformi iz Prvog svjetskog rata. Sve ovo docekivano je od strane publike sa uzvicima "Srbija, Srbija!" uz mahanje zastavama medu kojima se vijorila i jedna ogromna, Seseljeve Radikalne stranke. Dijeljen je i letak sa natpisom "Srecna srpska Crna Gora", uz potpis "Srpska pravoslavna omladina vijeca narodnih skupstina", graficki uraden na identican nacin sa vec poznatim propagandnim sloganom "Srecna nova Crna Gora". Pozornica nije imala nikakvih ukrasa niti natpisa, samo bi uz neku temperamentniju pjesmu iz Srbije, poput one "Kud god da krenem, tebi se vracam, Kosovo", bio pustan vatromet, instaliran tik ispod nje.

Politicari, vrh Socijalisticke narodne partije i neki njeni istaknuti clanovi, nijesu se peli na pozornicu. Stajali su ili cupkali pored bine u ritmu muzike u neuobicajeno hladnoj podgorickoj noci. Pazljivijim posmatracima nije, medutim, promakla jedna figura, uprkos civilnom odijelu. Momiru Bulatovicu, Zoranu Zizicu, Predragu Bulatovicu i Srdi Bozovicu, nekih pola sata drustvo je pravio i general Milorad Obradovic, doskorasnji nacelnik Druge armije.

No, kao glavna "zvijezda" veceri pojavio se, niko drugi do, patrijarh Srpske pravoslavne crkve, Pavle. Sicusni starac, specijalno je za ovu priliku doveden iz Beograda, da da i crkveno-duhovnu boju jednoj svojevrsnoj muzicko-politickoj predstavi. Neposredno pred njegov nastup, u pola sata prije ponoci, pred desetak hiljada prisutnih, ljudi iz obezbjedenja su dijelili crkvene svijece onima iz prvih redova, koje je trebalo upaliti kada Patrijarh progovori. Medutim, njegov govor je bio toliko kratak, da niko nije uspio ni sibicu da zapali. Zapravo, bila je to samo jedna recenica kojom su se blagosiljali prisutni, nakon cega se Patrijarh, sa pratnjom, u kojoj je bio i mitropolit crnogorsko-primorski, Amfilohije, uputio prema maloj crkvi Svetoga Dorda, gdje je odrzao ponocnu liturgiju.

Njegovo prisustvo, bez sumnje, bilo je poruka za sve brojnije pristalice i vjernike Crnogorske pravoslavne crkve, koji pretenduju na povracaj crkvenih dobara u Crnoj Gori, koja su prije 80 godina, jednim dekretom, pripala Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Ovaj sukob, u posljednje vrijeme je izuzetno zaostren, a crnogorska vlast se optuzuje da je stala na stranu onih koje Srpska crkva naziva sizmaticima i otpadnicima.

Duga liturgija odrzana je u maloj crkvi, koja je i jedan od simbola Podgorice, a ne u velelepnoj i novosagradenoj - Hramu Hristovog vaskresenja, na drugoj obali Morace. Bila je crkvenog sadrzaja, ukoliko se zanemare molitve na vracanje "izgubljenih dusa pravoj i istinskoj vjeri".

Trinaestojanuarski koncert u Podgorici, uz prisustvo generala poznatog po brojnim i dugim pritiscima na crnogorsku aktuelnu vlast u vrijeme Milosevica, uz nastup srpskog patrijarha i u organizaciji najjace crnogorske partije koja se bori za "Jugoslaviju bez alternative", bez sumnje je odgovor na otvoreno opredjeljenje crnogorskog drzavnog vrha da Crnu Goru povede putem drzavne nezavisnosti. Veoma je indikativno i to da ove godine, u Beogradu uopste nije bilo masovne proslave 13. januara, koja je proteklih godina bila uobicajena.

Unitaristicke snage nakon Milosevicevog pada, ocigledno, nimalo nijesu oslabile, ni u Srbiji niti u Crnoj Gori. Naprotiv, podgoricka pravoslavna novogodisnja noc jasan je znak da prica tek pocinje.

Gordana BOROVIC (AIM)